در ایام ماه محرم و صفر بسیار از افراد اقدام به نذری دادن می کنند.که برای حفظ بیشترین ارزش غذایی و رعایت بهداشت در تهیه و مصرف غذاهای نذری رعایت نکات زیر برای همه افراد و کسانی که نذری می دهند لازم است که این نکات به شرح زیر می باشد:
نکات تغذیه ای:
-
از سرخ کردن زیاد سبزی های مورد استفاده در تهیه غذاهای نذری همچون قرمه سبزی خود داری کنید.
-
چربی های اضافه همراه با گوشت در انواع خورش یا گوشت چرخ کرده را تا حد ممکن قبل از طبخ جدا کنید.
-
پوست مرغ را قبل از طبخ به طور کامل جدا کنید.
-
تا حد امکان روغن مورد استفاده در طبخ غذاها را کاهش دهید و از انواع روغنهای مایع استفاده کنید و حرارت زیاد ندهید.
-
از روغن های با اسید چرب ترانس پایین (کمتر از 2 درصد ) در طبخ غذا استفاده کنید.
-
از روغن مخصوص سرخ کردنی برای سرخ کردن مواد غذایی استفاده کنید.
-
در کنار غذاهای نذری از دوغ های کم نمک به جای نوشابه استفاده کنید.
-
در صورت مصرف نوشیدنی، آب و دوغ کم نمک بدون گاز را به سایر نوشیدنیها ترجیح دهید.
-
میزان نمک افزودنی به غذا را محدود کنید و فقط از نمک ید دار تصفیه استفاده نمایید.
-
از مصرف نمک دریا در طبخ غذاها خودداری کنید.
-
از مصرف "نمک سنگ" برای خیساندن برنج اکیدا خودداری کنید.
-
از سوزاندن غذا در زمان کباب کردن یا پخت (کباب، جوجه کباب، ته دیگ و ...) خودداری و از مصرف بخش های سوخته غذا نیز پرهیز کنید.
-
چنانچه از شیر یا شیرکاکائو برای پذیرایی استفاده می کنید ، از شیرین کردن بیش از حد آن اجتناب کنید. همچنین از شیرین کردن بیش از حد شربتهای صنعتی و سنتی بعلت اینکه حاوی کالری بالایی هستند خودداری نمایید.
-
بیماران مبتلا به چربی خون بالا، دیابت و بیماریهای قلبی عروقی باید در مصرف غذاهای چرب، پر نمک و شیرین و در حجم زیاد احتیاط نمایند.
-
در صورت استفاده از حبوبات در غذا، قبل از طبخ آنها را به مدت حداقل 4 ساعت در آب بخیسانید و پس از دور ریختن آب باقیمانده، حبوبات را به غذا اضافه نمایید.
-
ترجیحا" از خرما (زرد زاهدی) و کشمش بجای قند در کنار چای استفاده کنید.
-
از سرو چای داخل لیوانهای پلاستیکی شفاف و یا غذا در ظروف پلاستیکی خودداری کنید. استفاده از ظروف پلاستیکی برای ارائه نوشیدنی ها و غذاهای سرد بلامانع است.
-
در پخت حلوا از روغن کم استفاده کنید.
-
به جای پخش شیرینی در این ایام، میوه بدهید.
-
به خاطر شیوع وبا فقط از آب های بطری یا بهداشتی استفاده کنید.
نکات بهداشتی در تهیه و مصرف غذا:
-
دستهای خود را قبل از تهیه غذا و در طول تهیه آن به تناوب با آب و صابون بشویید.
-
تمامی سطوحی که برای تهیه غذا و آشپزی استفاده می کنید قبل از هر گونه پخت و پز شسته و پاکیزه نمایید.
-
تمامی غذاها را به ویژه گوشت، ماکیان ، ماهی و تخم مرغ را بطور کامل بپزید (دمای 70 درجه سانتی گراد).
-
از ظروف متفاوت و مجزا برای نگهداری گوشت، ماکیان و ماهی استفاده کنید.
-
از کارد و تخته آشپزی مجزا برای ظروف خام استفاده کنید و بعد از هر بار استفاده آنها را به خوبی بشویید.
-
از ظروف مجزا برای نگهداری غذاهای خام و پخته استفاده کنید.
-
غذاهایی مانند سوپ و خورش را به خوبی بجوشانید و مطمئن شوید دمای آن به 70 درجه رسیده است. از صورتی نبودن و شفاف بودن آب گوشت اطمینان حاصل کنید.
-
غذاهای پخته را در درجه حرارت اتاق بیش از 2 ساعت نگهداری نکنید.
-
همیشه از آب سالم استفاده کنید و با روشهایی مانند جوشانیدن یا استفاده از قرص کلر آن را سالم کنید.
-
همواره از مواد غذایی سالم و تازه استفاده کنید .
-
از مواد اولیه بهداشتی و پاستوریزه مانند کشک، شیر یا ماست پاستوریزه استفاده کنید.
-
سبزیجات را قبل از اضافه کردن به غذا و به ویژه تهیه سالاد به خوبی شسته و ضد عفونی نمایید .
-
از مواد اولیه ای که تاریخ مصرف آن منقضی شده است استفاده نکنید.
-
در زمان طبخ غذا از روزنامه به عنوان دمکنی استفاده نکنید.
-
در طبخ غذا از ظروف استیل یا ظروف تفلون بدون خراشیدگی استفاده نمایید.
-
از سرو چای داخل لیوانهای پلاستیکی شفاف و یا غذا در ظروف پلاستیکی خودداری کنید. استفاده از ظروف پلاستیکی برای ارائه نوشیدنی ها و غذاهای سرد بلامانع است.
-
در توزیع غذا ، ترجیحا" از ظروف یکبار مصرف بر پایه گیاهی استفاده کنید.
-
گوشت و مرغ را از مراکز بهداشتی تحت نظارت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تهیه نمایید.
-
از برگرداندن روغن استفاده شده به ظرف اصلی و یا استفاده مکرر از روغن سوخته شده اکیدا" خودداری کنید.
-
در صورت تمایل به مصرف مجدد غذای نگهداری شده در یخچال، آن را بطور کامل گرم کنید.
-
از گرم کردن مکرر غذای مانده و توزیع آن جدا" خودداری نمایید.
منبع : دفتر بهبود تغذیه جامعه وازت بهداشت